Onze wegwerpmaatschappij staat in het teken van vervangen. Is iets kapot? Niet erg! Voor minder dan de kosten van een reparatie krijg je een splinternieuw product. Dit is helaas ook precies de levenswijze waarmee we onze planeet aan het verstikken zijn. Op deze manier produceren we afval in een tempo dat we niet bij kunnen houden als het aankomt op afvalverwerking. Gelukkig is de oplossing wederom simpel: ook hier minder afval produceren.
De term ‘Circulaire Economie’
Een circulaire economie is een economisch systeem dat er op gericht is om de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen te optimaliseren, om hiermee waardevernietiging te kunnen minimaliseren. We zullen het je uitleggen.
De term ‘waardevernietiging’ wijst hierbij naar de wegwerpmaatschappij waarin na het (vaak slechts eenmalig) gebruik van een product, dit product zijn waarde verliest. Het verliezen van zijn waarde staat hier voor het niet meer bruikbaar zijn van het product, wat vaak leid tot het weggooien ervan. In een circulaire economie proberen we echter producten te ontwikkelen die hun waarde kunnen behouden. Met andere woorden: een circulaire economie houd in dat producten zo kwalitatief mogelijk worden ontwikkeld, gemaakt en verkocht, zodat ze zo lang mogelijk mee kunnen (waardebehoud). De tegenhanger hiervan is een ‘lineaire economie’. Daar worden grondstoffen omgezet in producten die na hun gebruik worden vernietigd.
Een circulaire economie is er niet alleen op gericht om producten te maken en te verkopen die duurzaam zijn, maar richt zich ook op het behoud van al bestaande producten. Er bestaat zelfs een organisatie genaamd ‘Circulair Nederland‘ die zich richt op het vinden van oplossingen binnen deze norm. Op hun site kun je in contact komen met anderen die zich richten op een circulair economisch leven, elkaar helpen en van elkaar leren. Ook kun je hier advies ontvangen van experts als je er even niet uitkomt wat betreft een circulaire oplossing voor een economisch vraagstuk. De site is tevens leuk ter inspiratiebron: je kunt er vragen en oplossingen vinden, maar ook meelezen met openstaande vraagstukken om zo mee te helpen denken aan een meer circulaire economie.
Een belangrijke ontwikkeling als het gaat om het stimuleren van een Zero Waste samenleving.
In een circulaire economie is het belangrijk dat grondstoffen hun waarde behouden en materialen worden hergebruikt.
Bron afbeelding: www.rohde-grahl.nl
Zelf Maken
Een eerste stap naar het minder vervangen van je spullen, is het zelf leren maken. Dit is een leuk proces, omdat je op deze manier nieuwe vaardigheden leert. Daarbij begrijp je beter waarom dingen werken zoals ze werken, wat weer helpt bij het waarderen van je materiële comfort. Een makkelijk voorbeeld van iets wat je zelf kunt maken, is kleding. Een gaatje of zelfs scheurtje hoeft geen reden te zijn om je van je product te ontdoen. Zie hier weer een mogelijkheid in om te leren! Dat is toch immers het doel van ons leven, zelfontwikkeling?
Op YouTube zijn verschillende instructiefilmpjes te vinden die je hierbij kunnen helpen. Zo zijn er gelukkig mensen zoals Dewy die de moeite hebben genomen om verschillende naaitechnieken aan ons uit te leggen en voor te doen. Zo gaat het wel heel makkelijk! Voor de ambitieuze types onder ons kun je ook leren hoe een naaimachine werkt. Wil je het helemaal naar een ander niveau tillen? Dan zijn er zelfs hele gratis cursussen beschikbaar die je kunt volgen. Natuurlijk kun je ook puur leren wat je nodig hebt, en het laten bij het leren maken van simpele gaatjes en beschadigingen. Dat helpt je vaak al een heel eind als het gaat om het voorkomen van vervangen.
Zo zijn er meer spullen die je, misschien zonder dat je het weet, prima zelf kunt repareren. Je kunt beginnen met iets uit elkaar te halen om te kijken hoe het werkt en of het probleem voor de hand ligt. Het zien van hoe iets werkt, kan soms al de oplossing met zich meebrengen. Als het wat lastiger is dan een vastgelopen mechanisme, kun je jezelf onderwijzen met een geschreven handleiding of internet. Mocht je via internet willen zoeken naar een oplossing, dan raden wij je natuurlijk Ecosia aan: de zoekmachine die zijn winst niet besteed aan milieubeschadigende groei of economische investeringen, maar aan het planten van bomen.
Het voorzichtig verwijderen van bepaalde onderdelen, kan vaak al snel een oplossing laten zien bij een simpel probleem.
Bron afbeelding: www.vaatwasser.nl
Let er wel op dat als je ervoor kiest om iets zelf te gaan maken, je de garantie van een dergelijk product in acht moet nemen. Een eigen reparatiepoging doet vaak eventuele fabrieksgarantie teniet, als je die nog hebt kan de fabrikant je product misschien beter repareren.
Als zelf maken niet lukt: een Repaircafé!
Mocht het je niet lukken om er achter te komen waarom je radio het niet meer doet, of kun je jezelf er maar niet toe zetten om die oude tv op te lappen tot werkende staat? Geen probleem, tegenwoordig bestaat er ook zo iets als een ‘RepairCafé’! Dit zijn plaatsen waar (al dan niet vrijwillige) medewerkers hun best doen om alles wat stuk is voor je te maken. Als het een klein defect betreft, kun je in het café wat bij het reparatiecentrum hoort lekker een kopje koffie of thee doen bij de leestafel en wachten tot het klaar is. Je mag ook zelf iets meenemen om je bezig te houden, dus je zou er indien nodig zelfs kunnen werken. Als het maken wat meer tijd behoeft, kun je het product zelfs achterlaten en op een later tijdstip weer oppikken.
In Nijmegen en omstreken zijn er inmiddels maar liefst 13 Repaircafés beschikbaar.
Bron afbeelding: www.repaircafénijmegen.nl
In Repaircafé Nijmegen zijn er vrijwilligers die gespecialiseerd zijn in bijvoorbeeld elektrische apparaten, lijmen, kleine meubels, laptops, printers, lassen, kleine fietsreparaties en zelfs naaiwerk. De mensen die er werken willen graag andere mensen ontmoeten of zijn gewoon op zoek naar een leuke dagbesteding. Het is dus niet alleen voor jou een toevoeging, maar ook voor de reparateurs een leuke bezigheid. Zij een leuke activiteit, jouw product wordt gemaakt, het hoeft jou geen extra tijd te kosten èn je hebt geen afval geproduceerd! En de slogan? ”Weg gooien? Mooi niet!”
Over een winnend concept gesproken, niet dan?
Maak Gebruik van je Netwerk
Iets wat misschien even wennen is, is het vragen van hulp. Veel mensen vinden het lastig om anderen te raadplegen als het gaat om hulp. Dit terwijl de meerderheid van de mensen het helemaal niet erg vind om om hulp gevraagd te worden. Denk vanuit jezelf: zou jij het erg vinden als een vriend of vriendin naar je toe komt met een vraag? Als je deze blog leest, achten wij de kans klein dat je een karakter hebt wat niet open staat voor het helpen van anderen. En zo zijn er meer: veel mensen leven op een wijze waarbij elkaar helpen centraal staat. Dat is ook het enige wat nodig is bij het leren durven vragen om hulp: zelf ook open staan voor hulp aan anderen. Zo hoef je het niet te zien als eenrichtingsverkeer, waarbij jij vaak om hulp en anderen hier zelf niets uithalen, maar kun je het zien als een wederkerige relatie waarbij de balans zich weer hersteld als anderen op hun beurt jou weer ergens voor kunnen gebruiken.
Anderen hebben op hun beurt vast ook voor elke klus wel iemand in gedachten die zou kunnen helpen
Bron afbeelding: www.ondernemer24.nl
De kans is groot dat het je niet lukt om álles te maken wat tijdens je leven ooit kapot gaat. Dat is natuurlijk niet erg, het gaat hier wederom om een instelling, een gedachtengang, een ‘way of life’. Als je niet alles klakkeloos weggooit wat stuk gaat, maar kijkt door de ogen van een duurzame hergebruiker, dan maak je al gauw verschil in de wereld.
Hoe meer je repareert, hoe minder je koopt, hoe minder je koopt, hoe minder afval je produceert. Er is vaak maar een kleine verandering in visie nodig om een domino-effect aan goede invloed op onze aarde te creëren. En jij kunt dat.