Een tijdje terug hadden we het met jullie over het feit dat onze consumering (koopgedrag) bepalend is voor hoeveel spullen er ter wereld worden geproduceerd. Bij een aankoop van iets, creëer je namelijk een vraag naar een vervangend product. Als je een T-shirt koopt, dan geef je de boodschap aan de betreffende winkel dat er daar graag shirts worden gekocht en dat daar voor hen geld mee te verdienen valt. Die winkel zal dan koste wat het kost proberen dit product te vervangen, om de verkoop voort te zetten en meer geld te verdienen. Ook hebben we de wegwerpmaatschappij ter sprake laten komen: dé multi-vitamine van ons koopgedrag en de veroorzaker van – ook nog eens – een overdosis aan deze consumering. En bij elke consumering, wordt afval geproduceerd. Bij de maak, bij het transport en bij de verkoop.
En dat terwijl er al genoeg spullen op de wereld zijn om iedereen te voorzien. Spullen die nog zeker een tijd hun dienst kunnen bewijzen aan een of zelfs meerdere eigenaren. We zijn alleen te gewend aan ons patroon om, als iets stuk is, spullen te vervangen in plaats van te kijken of deze nog te repareren zijn. Het is tegenwoordig soms zelfs goedkoper om iets nieuws te kopen wat kort mee gaat, dan te investeren in een duurzamer product. Of lijkt dit maar zo?
Het voordeel ontmaskert
Je loopt in de winkel en ziet een T-shirt, wekkerradio, of wat voor product dan ook voor een ongelofelijk lage prijs. Die moet je hebben! Twee weken later is het product echter stuk. Het product is niet eens te maken, omdat het van een dergelijk slechte kwaliteit is dat repareren zinloos is. Dan zul je moeten blijven repareren. Of het kapotte onderdeel is niet los te krijgen, omdat het goedkoper was om het betreffende ding in zijn geheel te produceren. Het was goedkoop, maar na een zeer korte tijd niet meer bruikbaar. Gemaakt om afval te worden dus. En dat terwijl er, soms maar iets duurdere, producten van zwaardere kwaliteit zijn. Deze spullen gaan niet alleen langer mee, maar zijn vaak ook makkelijker te repareren. Zelfs na een lange tijd van dienst kun je de bruikbaarheid dus nog verlengen.
Laten we even een sommetje maken: Het goedkope voorbeeld uit bovenstaande alinea, laten we zeggen het T-shirt, is 15 euro. Na twee weken gaat dit shirt kapot en is helaas niet meer te repareren. Je kunt echter ook T-shirts van betere kwaliteit vinden, van bijvoorbeeld 30 euro. Deze shirts kunnen maanden, soms wel jaren mee als je er zuinig op bent. Ze zijn dan wel twee keer zo duur, maar gaan dan ook wel minimaal twee keer zo lang mee, vaak langer!
Een goede broek kan tijden lang mee.
Je hebt niets nieuws nodig!
Nieuwe producten zijn dus niet eens altijd zo aantrekkelijk als dat de marketing doet lijken. Een hoop spullen zijn helemaal niet voordelig, ook al zijn ze goedkoop. Maar nog een belangrijk aspect in het maken van afval door de vraag naar producten; je kunt de vraag ook gewoon helemaal niet creëren. Hoe dan, vraag je je af. Dat is simpel: door geen nieuwe spullen aan te schaffen.
Veel spullen zijn namelijk van een dergelijk goede kwaliteit, dat ze wel een heel mensenleven kunnen volhouden bij het verlenen van de dienst waar ze voor gemaakt zijn. Lederen tassen die al 40 jaar mee gaan, meubels die goed zijn onderhouden en nu bij het derde gezin in huis staan, fietsen en auto’s die al meerdere eigenaren hebben meegemaakt, de lijst aan duurzame spullen is eindeloos. Spullen die al meerdere eigenaren hebben gediend en nog steeds in prima staat zijn. Waarom maken we hier niet meer gebruik van, zul je denken.
Wij bij De Friendly Firm hebben hier geen eenduidig antwoord op, maar wel een vermoeden: gewenning. Veel mensen zijn gewend of aangeleerd om bij het kopen van een huis, of het nodig hebben van een product, nieuwe producten aan te schaffen die hen comfort gaan bieden. Producten die puur en alleen voor de eigen levensduur van de koper worden gezien. We zijn niet gewend spullen te zien als puur materiaal om te gebruiken en iets wat we kunnen delen.
Het voordeel aan gewenning is, dat je het kunt beïnvloeden. Je kunt aan andere dingen wennen. Spullen tweedehands (of zelfs ‘meerdere-hands’) kopen is in de levensstijl van een Zero Waste’r een belangrijke gewenning. Je kunt je dan namelijk in al je spullen en goederen voorzien, zonder een vraag te creëren aan winkels die nieuwe spullen verkopen en dus vervangen/produceren.
Dat iets 2e hands is, wil niet zeggen dat het geen goede kwaliteit is!
De Visie op Spullen uit het Minimalisme
Nog iets waar mensen aan gewend zijn, is het beeld wat we hebben over spullen. We geven materiaal emotionele waarde, terwijl zij enkel gemaakt zijn om een bepaalde functie te dienen. We zijn met dit beeld opgegroeid. We denken dat we de herinnering aan oma hoog houden, door haar asbak in de kamer te zetten, terwijl we zelf niet eens roken. Terwijl we haar herinnering juist beter hoog kunnen houden door het over haar te hebben, haar te gedenken, en haar levenslessen toe te passen. En dat kan prima zonder de asbak, die onszelf geen functie dient.
Tegenwoordig bestaat er een beweging die zichzelf het Minimalisme noemt. Deze beweging bevat de overtuiging dat spullen er zijn om ons te dienen, niet om van te houden. Veel mensen geven aan echt van sommige dingen te houden: hun nieuwe auto, dat mooie huis, hun favoriete kleding. Dit klopt volgens de minimalistische visie niet. Je moet niet van spullen houden, maar van mensen. Een auto is om in te rijden, een huis om in te wonen, en kleding om te dragen.
Het minimalisme streeft er zelfs naar om zo min mogelijk materieel eigendom te bezitten, om zo al hun energie en aandacht te richten op hetgeen wat volgens de volgers echt belangrijk is: vriendschap, ervaringen, activiteiten waar je waarde aan hecht.
Hier komen we op een belangrijke boodschap: als je je minder emotioneel hecht aan spullen, maar ze enkel ziet als hulpmiddelen, dan kost het je minder energie om precies datgene te verkrijgen wat je denkt te moeten hebben. Je hoeft alleen maar energie te steken in de dingen die je praktisch gezien echt nodig hebt. Er is nog een belangrijke toevoeging aan deze filosofie: op een moment dat je spullen hebt die je niet gebruikt, dan voorkom je dat andere mensen deze spullen wèl kunnen gebruiken. Zo ga je tegen dat dingen gebruikt kunnen worden binnen het doel waarvoor ze zijn gemaakt. Je maakt spullen zo dus doelloos, zinloos: iets wat ook bijdraagt in je moreel over afval.
Iets voor jezelf houden zorgt er voor dat anderen het ook niet kunnen gebruiken.
(Bron afbeelding: www.twoofus.org)
Praktisch Gebruik veroorzaakt Praktische Aanschaf
Er zijn veel manieren naast een winkel met nieuwe goederen, om aan je spulletjes te komen. Het eerste voorbeeld hiervan is natuurlijk de kringloopwinkel. Bij de kringloopwinkel kun je veel spulletjes verkrijgen: meubels, kleding, schoenen, decoratie, keukenmachines, gereedschap, etc. Je kunt hier dus al in veel van je comfort-vragen worden voorzien! Er zijn echter nog meer opties om aan je spullen te komen, zonder dat je hierbij een vraag creëert die een afvalproductie in gang zet, of zonder dat je een afvalspoor achterlaat bij je aankoop.
Een Ruilwinkel
De Ruilwinkel is een nieuw en opkomend initiatief. Het betreft een winkel of ander pand waar mensen spullen kunnen komen brengen die schoon, heel en bruikbaar zijn, maar die ze zelf niet meer nodig hebben. In ruil voor deze spullen krijgen mensen dan punten. Voor ditzelfde aantal punten kunnen mensen weer andere goederen uitzoeken uit de winkelruimte. Op deze manier krijgen niet alleen spullen die niet meer gebruikt worden een nieuw leven, maar krijgen ook mensen die deze spullen nodig hebben (maar misschien niet het geld hebben voor dit product) de kans om het te verkrijgen. En: Zero Waste!
In Ruilwinkel Secondhand Nijmegen kun je lekker winkelen.
(Bron afbeelding: www.denijmeegsestadskrant.com)
”The Share Shed” (Schuur om in te Delen)
Een nog wat minder bekend idee, de Share Shed! Nog niet in Nederland, maar wat niet is kan nog komen. Dit betreft een ruimte (waarschijnlijk in een schuur, aangezien ‘Shed’ in het Nederlands ‘Schuur’ betekent) waar je verschillende spullen kunt komen lenen. Het concept werkt als het ware als een bibliotheek, maar dan voor spullen in plaats van boeken. Een concept wat super slim is, want een boormachine bijvoorbeeld wordt gemiddeld slechts een halfuurtje gebruikt in zijn hele leven, als deze bij een enkele eigenaar blijft. En dat terwijl hij op veel meer gebruik gebouwd en dus berekend is. Waarom zou je zo iets dan nog kopen en daarbij afval productie teweeg brengen? In deze Ruilbibliotheek kun je dingen als gereedschap, campeer- en tuiniermateriaal, keukenspulletjes en nog veel meer krijgen! En dat zonder afval te maken bij het gebruik.
Zelf Ruilmomenten Organiseren
Ook een leuk initiatief, is het zelf organiseren van ruilmomenten! Op deze manier kun je spullen delen met vrienden, familie, kennissen of zelfs vreemden en stimuleer je het optimaal gebruik van al bestaande spullen. Je voorkomt op deze manier heel veel afval in de wereld, maar hebt zelf ook nog een leuke ochtend, middag, avond of zelfs hele dag! Het enige wat je hoeft te doen is de spullen die je beschikbaar hebt ergens etaleren en mensen uitnodigen om zelf ook met spullen langs te komen. Je kunt ter plekke onderhandelen over welk ding je tegen wat wilt ruilen of niet.
Dit soort momenten hebben vaak een thema, zoals een Kledingruil of Sieradenmiddag. Maak het zo leuk als je zelf wilt. Je kunt er zelfs Zero Waste hapjes bij maken!
Ruilkast
Tegenwoordig zie je het veel vaker: Ruilkasten. Dit zijn simpele kasten – vaak met een ruit er in zodat je de inhoud van buiten al kunt zien – die op plekken staan waar veel mensen komen. Dit kan in een wijkcentrum zijn, een theater, winkel of bureau van enig soort. Ook zie je deze kasten wel eens verschijnen bij mensen in de voortuin. Wijkbewoners of ander voorbijgaand publiek kan dan een kijkje nemen in de kast. Het is de bedoeling dat als je iets in de kast vindt wat je graag wilt hebben, je er een ander ding voor in de plek zet voor de volgende bezoeker. Zomaar meenemen is soms ook toegestaan, mensen die zich inzetten voor de Ruilkast vullen de spulletjes dan zelf weer aan.
Een Ruilkast is niet alleen functioneel, maar staat ook nog gezellig!
(Bron afbeelding: www.oost-online.nl)
Kortom: Het aanschaffen van nieuwe spullen brengt veel afvalproductie met zich mee, maar er zijn al genoeg spullen om met zijn allen in comfort mee te leven. Het is belangrijk manieren te vinden om aan spullen te komen zonder deze specifiek nieuw te kopen. Er bestaan al veel initiatieven om spullen een nieuw leven te geven, te delen of te ruilen. Ook kun je zelf initiatieven starten zoals een ‘Share Shed’ of een Ruilkast.
Zit er een idee voor jou tussen?
Laat je inspireren en hoef niet langer meer te kopen!