We hebben ons georiënteerd op onze eigen afvalproductie, maar weten nu ook wat meer over hoe consumeren afvalproductie teweeg brengt. Dit heeft te maken met wat je koopt, maar ook met wat je gebruikt en wat je eet. Zo word er ook afval geproduceerd bij het kweken of telen van je eten. Niet alleen bij het telen komt afval en vervuiling kijken, ook bij het verpakken, vervoeren en het verkopen er van.
De voedselproductie van tegenwoordig
Plastic is een materiaal wat de aarde niet kan verteren. Dat betekend dat al het plastic wat er ooit is geproduceerd, nog steeds bestaat. Ondanks dit feit gooien ze in Amerika per dag nog steeds 88000 ton aan plastic weg, Europa nog niet eens mee gerekend. Recycling is niet echt een optie, omdat plastic maar een enkele keer te recyclen is. Erna is het alsnog een wegwerpproduct. Ze noemen de recycling van plastic dan ook wel downcycling, want plastic zal nooit meer echt weg gaan.
Je vraagt je misschien af waar dat plastic dan is gebleven? Het meeste komt op vuilnisbelten terecht, maar een groot deel komt in de oceaan uit. Er drijft inmiddels zoveel plastic in de zeeën, dat er maar liefst zes maal zo veel plastic in de oceaan te vinden is dan natuurlijk zeeleven! Dat lees je goed. Maar niet alleen de oceanen en diens bewoners heeft last van de gevolgen: maar liefst 93% van de menselijke landbevolking heeft giftige stoffen in zijn of haar lichaam afkomstig van dit plastic afval. Dit kan je hormoonhuishouding uit balans brengen, maar zorgt ook voor een groter risico op vele dodelijke ziekten.
Ondanks al deze, inmiddels algemeen bekende informatie verpakken we nog steeds bijna elk product op de markt in plastic. Dit terwijl sommige dingen niet eens verpakt hóeven te worden. Een goed voorbeeld hiervan is groenten en fruit. Deze producten hebben vaak hun eigen natuurlijke verpakking die prima werkt bij het vervoeren en verkopen. Toch zijn we zo verstrikt geraakt in onze eigen plastic gewoonten, dat we deze tegen beter weten in blijven verpakken in het nare bovenstaand besproken goedje.
Bron Afbeelding: https://www.facebook.com/verbruik.minder/
De voordelen van zelf telen
Als je zelf groenten en fruit teelt, heb je zelf àlles in de hand. Dat is dus niet alleen welke producten je teelt, maar ook hoeveel en op welke wijze. Wil je groenten en fruit die niet bespoten zijn met nare pesticiden en andere stoffen die je gezondheid kunnen beïnvloeden? Dan verdiep je je in het telen op natuurlijke wijze. Wil je meer leren over kruiden en hoe ze groeien? Plant ze zelf! Daarnaast is zelf kweken vaak goedkoper dan in de winkel kopen. Daar betaal je namelijk ook nog voor vervoer en de winkel waaruit het product verkocht wordt.
Nog een voordeel wat misschien niet als eerste in je op komt, maar zeker wel bijdraagt aan een liever leven voor milieu en jezelf, is de verminderde uitstoot van koolmonoxide. Dit word namelijk uitgestoten bij het kweken in kassen en bij het verwerken, transporteren, verpakken, opslaan en koken van etenswaren. Samen met het vrij maken van het grote stuk industriële land om in eerste instantie al te kunnen gaan verbouwen van voedsel. Het houden van een eigen, persoonlijke tuin waarbij je geen gebruik maakt van zowel het industrieel kweken, transporteren of zelfs importeren en het verpakken en verkopen, zorgt dus voor het verkleinen van je ecologische voetafdruk.
Kweek groente, red de planeet!
Bron afbeelding: www.sap-rood.org
Ecologische Voetafdruk
Je vraagt je misschien af hoe die ecologische voetafdruk dan precies werkt. Je kunt het zo zien: iedereen gebruikt een stukje van de aarde. Je gebruikt echter niet alleen het stukje waar je zelf op loopt of waar je ooit geweest bent. Je gebruikt ook het stuk wat nodig is om jou in leven te houden en om je in je behoeften te voorzien. Het land waar jouw eten op verbouwd wordt, is dus ook onderdeel van jouw ecologische voetafdruk. De hoeveelheid koolstofmonoxide, zoals boven genoemd word, hoort ook bij je voetafdruk. Het is alles wat je gebruikt of aan schade achterlaat bij het leven van je leven.
Dit werkt overigens niet alleen bij groenten en fruit zo: bij de productie van bijna elk product wordt er schade toegebracht aan land en lucht bij het gebruik van dit land en materialen.
De hoeveelheid ruimte en de hoeveelheid CO² die we uitstoten samen is om te rekenen naar een hoeveelheid productief land waar jij in totaal gebruik van maakt. Het antwoord van dit sommetje betreft dan je ecologische voetafdruk.
Als je er voor kiest om je eigen groenten en fruit te kweken in plaats van in de winkel te kopen, dan kun je jouw ecologische voetafdruk al een heel stuk verkleinen. Je maakt dan namelijk geen gebruik meer van àl het land waarop deze producten worden geteeld, àl het vervoer wat word ingezet om het product naar de winkel te krijgen, de opslag waar het product misschien een tijdje ligt voor het naar de winkel gaat, de verkoop vanuit de winkel zelf plus de hoeveelheid CO² die tijdens dit hele proces wordt uitgestoten. En dat terwijl je nog net zo veel groente en fruit kunt eten als bij het kopen van uit de winkel.
Bron afbeeldingen: www.makkelijkemoestuin.nl
De makkelijke moestuin!
Zonlicht, water, voeding, lucht en ruimte. Dat is wat een moestuin nodig heeft. Jelle (de jongeman op de afbeelding hierboven) heeft een concept bedacht waarmee je dit je tuintje kunt geven zonder te veel ruimte en gereedschap nodig te hebben, zonder al je vrije tijd kwijt te zijn aan onkruid wieden, zonder ingewikkelde zaaischema’s en bemestingplannen te moeten maken èn zonder met enge bestrijdingsmiddelen te hoeven werken.
Binnen dit systeem tuinier je namelijk binnen kleine bakken waar 99% van het onkruid al niet binnen komt. Deze zet je op een zonnige plek. Je vult deze bakken met de makkelijke moestuin mix: die bestaat uit slechts 3 ingrediënten die maar liefst water, lucht, voeding en de juiste zuurgraad verschaffen voor je plantjes. Op deze mix doen alle plantjes het goed.
Zoals ze bij de Makkelijke Moestuin zelf zeggen: ”Je zult er niet de àller- àllergrootste pompoen op kunnen verbouwen, maar best wel een grote pompoen”. Naast de website www.makkelijkemoestuin.nl, hebben de ontwikkelaars van dit systeem een bijbassende app ontwikkeld, die je helpt bij het indelen van je plantjes. Voila!
Het concept van de makkelijke moestuin.
Dianne heeft een eigen tuintje
Dianne heeft sinds kort ook een moestuin. Wij mochten haar hier gelukkig een paar vragen stellen.
Hoe bevalt het hebben van een moestuin? Is het veel werk?
‘Het hebben van een moestuin bevalt goed! Het is ontspannend meer met de natuur bezig te zijn, het geeft rust. Weer of geen weer, ik vind buiten zijn heerlijk. Daarbij weet ik 100% zeker dat mijn groenten onbespoten zijn. Het werk van het opstarten heb ik wel wat onderschat: ik heb ongeveer 65m² en dat is best wel wat om in je eentje op poten te zetten. Ik verwacht wel als straks alles eenmaal gespit en geplant is dat ik het rustiger kan bijhouden.’
Wat is in jouw ogen het meest ultieme voordeel aan een moestuin?
‘Zelfvoorzienend zijn in je voedsel. Ik weet wat ik zaai, oogst en dus èèt. Het bewuster worden van eten is belangrijk. Tegenwoordig koop je in de supermarkt soms dingen zonder eigenlijk te beseffen wat je allemaal naar binnen stopt…’
Bij de eerste vraag geef je aan het werk misschien wat onderschat te hebben. Weegt dit als nadeel te zwaar tegen de voordelen, of zou je dit van tevoren wetende alsnog een tuin hebben genomen?
‘De tuin heb ik overgenomen van iemand die niet meer mobiel genoeg was om alles te onderhouden. De ligging en de zonnestand was dermate perfect, dat ik toen toch voor de mogelijkheid van deze tuin gegaan ben. Ik wist van te voren dus wel dat het misschien iets meer dan ik wilde was, maar ik wist waar ik aan begon: er moest van een compleet verwaarloosde tuin vol onkruid iets nieuws gemaakt worden. Het proces is nu gaande en ik beschouw dit jaar simpelweg als een ‘spek- en bonen-periode’. Ik ben een leek wat betreft tuinieren dus gun mezelf een tijdje om te leren van eventuele fouten bij bijvoorbeeld zaaien en om dingen te realiseren zoals het zetten van een hek om mijn tuintje. Volgend jaar verwacht ik dat het, als het allemaal mooi aangelegd is, makkelijker wordt in onderhoud. Ik besef dat het dus voornamelijk het opstarten van een tuin van deze maat is. Dus zeker nee, ik vind het als nadeel niet opwegen tegen de voordelen.’
Zou je iemand anders ook een moestuin adviseren? Wat zou je ze als tips meegeven n.a.v. je eigen ervaringen?
‘Jazeker. In de drukke maatschappij van tegenwoordig geeft het weer even een ‘back-to-basic’ gevoel. Naast het meer een zijn met de natuur en het weer, geeft het je ook een goed gevoel dat je je eigen eten hebt gekweekt. Als tip zou ik meegeven: maak van tevoren een goed plan betreffende hoe je de tuin gaat indelen en werk hier naartoe aan de hand van een zaaiplan; daarin staat de tijd waarin je bepaalde groente en fruit kan zaaien in het jaar. Bonen bijvoorbeeld, zet je het beste pas na ijsheiligen in mei. Besef dus dat je moet beginnen met eerder te planten groenten, zoals erwtjes.’
Wat vindt je van biologisch geteelde groenten en fruit naast je eigen producten?
‘Ik heb tot nu toe nog niets geoogst, dus weet nog niet of ik eerder voor mijn eigen groenten zou gaan of de biologische uit de winkel. Als leek ben ik nog niet overtuigd van mijn toekomstige resultaten. Aan de andere kant denk ik: Wat kan er misgaan aan wortels zaaien en oogsten zonder toevoegingen? Het is dus nog even afwachten wat handiger en fijner is voor ons gezin. Èn of de groenten en fruit qua kwaliteit en kwantiteit voldoen aan onze behoeftes.’
Draagt het feit dat je met het telen van je eigen groente geen verpakkingsmateriaal (en dus afval) produceert toe aan het feit dat je een tuintje leuk vind?
‘Ik ben sinds twee jaar moeder en daarom ligt mijn prioriteit ten eerste op voedsel zonder toevoegingen in plaats van eten zonder verpakking. Het is dus niet de hoofdreden, maar zeker een goede bijkomstigheid! Ik vind het belangrijk om op het milieu te letten en ik ben dan ook zeker voorstander van zo min mogelijk verpakking gebruiken. Dit komt in mijn drukke leven als moeder nu wat meer tot uiting door het bijvoorbeeld winkelen bij de winkel ‘Lush‘, die verpakkingsvrije verzorgingsproducten verkopen. Ook qua groenten pak ik altijd liever een bos wortels bij de groenteman dan in de supermarkt, waar ze in plastic zitten.’
De conclusie is dus eigenlijk; een moestuin hoeft niet moeilijk te zijn! Groot kan, mits je dit leuk vind en bereid bent het op poten te zetten. Met een kleine moestuin kweek je echter al snel veel groenten en fruit voor jezelf, waarmee je jouw ecologische voetafdruk een heel stuk kleiner kan maken. Dat is fijn!
Durf gewoon te beginnen, al doende leert men.